Việc xử phạt vi phạm giao thông phải có chứng cứ, làm nảy sinh nhiều cuộc tranh cãi giữa CSGT và người vi phạm.
Những người vi phạm giao thông chỉ "tâm phục, khẩu phục" khi CSGT đưa ra hình ảnh vi phạm của họ. Ảnh: Khánh Linh
Luật
Xử lý vi phạm hành chính (VPHC) quy định việc xử phạt vi phạm giao
thông phải có chứng cứ, làm nảy sinh nhiều tình huống tranh cãi giữa
CSGT và người vi phạm.
Tại cuộc họp mới đây của Ủy ban ATGT Quốc
gia, Thiếu tướng Trần Sơn Hà, Cục trưởng Cục CSGT (Bộ Công an) cho biết,
do luật quy định xử lý vi phạm phải có chứng cứ chứng minh được lỗi vi
phạm nên lực lượng CSGT gặp khá nhiều khó khăn. Bởi, hiện nay các tuyến
đường chưa có camera giám sát để đối chiếu, còn tại các ngã tư thì không
phải chỗ nào cũng được gắn camera. Chính vì thế, nhiều người vi phạm rõ
ràng nhưng CSGT cũng không thể xử phạt.
Chứng minh vi phạm là nhiệm vụ của CSGT
Luật quy định xử phạt vi phạm giao thông phải có chứng cứ khiến lực lượng CSGT gặp không ít khó khăn
Thượng
úy Lê Văn Lợi, cán bộ Đội CSGT số 14, Phòng CSGT Công an TP Hà Nội cho
biết, thực tế từ quá trình TTKS cho thấy, có muôn vàn tình huống người
đi đường vi phạm rõ ràng nhưng rất khó để lập biên bản. “Mới đây, khi tổ
công tác của tôi làm nhiệm vụ gần khu vực hồ Linh Đàm - đường Giải
Phóng, phát hiện một người đi xe máy không đội MBH nên ra hiệu lệnh dừng
xe. Tuy nhiên, khi dắt xe vào chốt, người này lấy MBH đội vào rồi thản
nhiên nói: “Tôi có vi phạm đâu?!”, đồng thời yêu cầu CSGT cho đi. Đối
với trường hợp vi phạm này, chúng tôi tiếp tục tuyên truyền, giải thích
để người vi phạm hiểu. Nếu người vi phạm vẫn cố tình tiếp tục không công
nhận lỗi, CSGT sẽ mời người tham gia giao thông trên đường làm chứng và
tiến hành lập biên bản. Tuy nhiên, việc này mất khá nhiều thời gian”,
Thượng úy Lợi nói và cho biết thêm, việc mời nhân chứng cũng không đơn
giản, bởi nếu người vi phạm là đối tượng xăm trổ, ngổ ngáo thì hầu như
rất ít người dám đứng ra làm chứng!
Một cán bộ Đội CSGT số 3, Phòng
CSGT Công an TP Hà Nội cũng kể lại: “Mới đây, trong khi làm nhiệm vụ,
chúng tôi có dừng xe một trường hợp vượt đèn đỏ khi qua ngã tư. Tuy
nhiên, người này kiên quyết không chịu ký vào biên bản và tranh luận gay
gắt với các chiến sĩ CSGT. Sau gần một giờ đồng hồ, người này ký vào
biên bản “không công nhận lỗi vi phạm”. Sau đó, người vi phạm được mời
đến trụ sở Đội để làm việc”.
Tại đây, CSGT đã trích xuất dữ liệu
từ camera ghi lại hình ảnh vi phạm cho người vi phạm xem trực tiếp. Tuy
nhiên, ngay cả khi đã thấy rõ hình ảnh vi phạm, người này vẫn “cãi chày,
cãi cối” rằng, “đèn tín hiệu giao thông bẫy người vi phạm”. “May là ngã
tư đó có camera ghi lại hình ảnh, nếu không CSGT sẽ rất khó khăn trong
việc lập biên bản xử phạt, dù vi phạm đã quá rõ ràng. Việc mời người đi
đường làm chứng cũng không dễ dàng, bởi khi người vi phạm dắt xe vào
chốt cũng là lúc những người chứng kiến đã đi mất từ lâu”, vị cán bộ này
cho hay.
Một lỗi vi phạm khác mà CSGT thường gặp khó khăn khi xử
lý là lỗi “đi sai làn, phần đường”. Trên thực tế, nhiều đoạn đường có
biển báo hướng dẫn các phương tiện đi thẳng, rẽ trái nhưng hiện nay rất
nhiều người vi phạm khi lưu thông qua những địa điểm này. “Chúng tôi vừa
lập biên bản một trường hợp đi vào phần đường mũi tên rẽ trái nhưng lại
đi thẳng. Người vi phạm không công nhận lỗi và kiên quyết cho rằng mình
đi vào làn đường đi thẳng. “Chúng tôi phải đưa ra chứng cứ bằng cách
nhờ người vi phạm cùng một lỗi như vậy sau đó đứng ra làm chứng, người
này mới chịu ký biên bản”, vị cán bộ Đội CSGT số 3 nói.
Điều chỉnh luật nếu thấy cần thiết
Trao
đổi với Báo Giao thông, Thiếu tướng Trần Thế Quân, Phó cục trưởng Cục
Pháp chế và Cải cách hành chính tư pháp (Bộ Công an) cho biết, Luật Xử
lý VPHC quy định người có thẩm quyền xử phạt phải chứng minh được hành
vi vi phạm, nên đã có một số trường hợp người vi phạm cũng “vin” vào để
làm khó cho lực lượng thực thi nhiệm vụ. “Ví dụ, một người vượt đèn đỏ
hay lấn làn bị CSGT lập biên bản, nhưng họ không tuân theo mà nhất định
đòi CSGT phải chứng minh được hành vi vi phạm của họ. Nếu trong trường
hợp ở đó có camera giám sát giao thông hay có người làm chứng thì việc
này sẽ được giải quyết nhanh chóng, còn không sẽ dẫn đến cuộc tranh cãi
kéo dài giữa người dân và lực lượng thực thi nhiệm vụ”, tướng Quân nói
và cho rằng, những trường hợp như vậy trong thực tế rất “thiên biến vạn
hoá”, nên cần cách giải quyết, ứng xử linh hoạt.
Theo Tướng Quân,
để góp phần giải quyết những bất cập trên, cũng đã có một số đề xuất
tăng cường phương tiện, thiết bị kỹ thuật như gắn camera trên mũ CSGT
(hiện TP HCM đã thí điểm), nhưng để đồng bộ thì rất khó vì nó đòi hỏi
kinh phí rất lớn.
“Rõ ràng luật pháp thường chậm hơn so với thực
tiễn, khi xây dựng luật là thế, nhưng trong quá trình triển khai thực tế
có những trường hợp xảy ra mà mình không dự liệu được hết nên luôn cần
sửa đổi, bổ sung cho phù hợp. Đến một giai đoạn nhất định, cần tập hợp
các vướng mắc để sửa đổi, điều chỉnh. Nhưng việc này phải do lực lượng
trực tiếp thực thi nhiệm vụ đề xuất, sau đó cơ quan chức năng mới điều
chỉnh nếu xét thấy phù hợp”, tướng Quân cho biết.
Điều 3, Luật Xử lý
VPHC quy định về nguyên tắc xử lý VPHC: Người có thẩm quyền xử phạt có
trách nhiệm chứng minh VPHC. Cá nhân, tổ chức bị xử phạt có quyền tự
mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp chứng minh mình không VPHC.
Luật cũng quy định, người bị xử lý vi phạm có quyền khiếu nại, khởi kiện đối với quyết định xử lý VPHC theo quy định của pháp luật. Người có thẩm quyền xử lý vi phạm mà sách nhiễu, đòi, nhận tiền, tài sản khác của người vi phạm, dung túng, bao che, không xử lý hoặc xử lý không kịp thời thì tuỳ theo mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Theo atgt